Naar huis met een Exudrain®
Inleiding
De eerste paar dagen na de borstoperatie heeft u verpleegkundige zorg nodig. Na enkele dagen is uw behoefte aan verpleegkundige zorg veel minder. Wanneer u het wil en de chirurg van oordeel is dat de medische en sociale omstandigheden zich daarvoor lenen, dan zou u er voor kunnen kiezen om het ziekenhuis te verlaten en thuis verder te herstellen. De verzorging van de drain(s) kan dan door u zelf worden gedaan. Daarover gaat deze brochure.
Vervroegd ontslag uit het ziekenhuis
Na een borstoperatie worden er drains in de wond geplaatst voor de afvoer van weefselvocht, om zo de genezing te bevorderen. De drains blijven zitten tot de hoeveelheid vocht is afgenomen tot 20 à 50 ml per dag. Gewoonlijk is dat 1 à 2 weken na de operatie maar soms kan het langer duren. Een paar dagen na de operatie voelen veel patiënten zich zo goed dat de arts ze onder bepaalde voorwaarden toestemming geeft om met de drain(s) naar huis te gaan en daar verder te herstellen. U controleert vervolgens zelf regelmatig de wond en de drain. Voor vragen kunt u altijd rechtstreeks contact opnemen met de mammacare-verpleegkundige. Met een veilige makkelijk te hanteren drain(s) kunt u zelf de dagelijks vereiste handelingen uitvoeren.
Liever thuis
Een borstoperatie is vaak heel beangstigend. De steun en troost in de huiselijke omgeving zijn in deze periode extra belangrijk. Ook al stelt men in het ziekenhuis alles in het werk om het u naar de zin te maken en u op uw gemak te laten voelen, er gaat toch niets boven thuis…. Een vervroegd ontslag uit het ziekenhuis wordt uitsluitend voorgesteld wanneer de operatiewond zonder complicaties geneest en wanneer er weinig risico bestaat. Thuisgekomen mag u, als er problemen zijn, de mammacareverpleegkundige bellen.
Wat is een wonddrain?
De drain is een dun slangetje van zacht plastic waarvan een deel voorzien is van kleine gaatjes. Dit slangetje heet een katheter. Tijdens de operatie wordt het uiteinde van dit slangetje in de operatiewond geplaatst voordat de wond wordt gehecht. Via de kleine gaatjes vloeien bloed en weefselvocht in de katheter. Via het slangetje wordt alles opgevangen in de drainpot. Het drainagesysteem is voorzien van een hangertje waarmee u het aan uw kleding kunt bevestigen. Zo bent u minder beperkt in uw bewegingsvrijheid. Over de wond en de katheter gaat een pleister. De verpleegkundige vertelt u wanneer u mag douchen (na 1-2 dagen). Na het douchen kunt u een schone pleister op de wond plakken.
Dagelijkse meting van de afgevoerde hoeveelheid vocht
Op de laatste bladzijden van deze brochure staat een drainagelogboek. Hierin kunt u de hoeveelheid vocht die per dag wordt afgevoerd bij benadering noteren. De pot van de drain(s) is voorzien van een maatverdeling. De verpleegkundige kan de hoeveelheid vocht aan de hand van deze maatverdeling aflezen.
Het verwijderen van de drain
Wanneer er minder dan 20 à 50 ml per dag wordt afgevoerd, kan de drain worden verwijderd. Bij ontslag bespreekt de chirurg of verpleegkundige met u wanneer de drain(s) bij u verwijderd worden. Bij het verwijderen van de drain(s) geeft u het drainagelogboek aan de mammacareverpleegkundige of de chirurg.
Dit is de drain
De drain is een geheel gesloten systeem voor wonddrainage en bestaat uit een katheter, een toevoerslang, een afzuigbalg met afvoerslang en een opvangzakje. De slangen zijn bevestigd aan de balg en hebben elk één klem. Deze worden gebruikt bij het ledigen en opnieuw in werking stellen van het systeem. Twee terugslagventielen - één in het zakje en één in de balg- zorgen ervoor dat het vocht slechts één kant op kan: weg van de wond. Het zakje is door middel van een strakke schroefkoppeling verbonden met de balg. Zowel de afvoerslang als het zakje zijn voorzien van dopjes waarmee de afvoer kan worden afgesloten. Dit maakt het mogelijk dat de drain wordt gebruikt zonder het zakje, zoals u dit thuis zult doen. De drain is een gesloten systeem. Daarmee is het veilig en makkelijk in gebruik en het risico van infecties is minimaal.
Het gebruik van de drain in het ziekenhuis
Een van de voorwaarden voor een ontslag uit het ziekenhuis, met de drain(s), is dat u die drain(s) veilig en makkelijk kunt hanteren. Hier ziet u hoe u dat moet doen. De verpleegkundige op de afdeling neemt onderstaande stappen met u door, zodat u thuis zelfstandig met de drain(s) kunt omgaan.
A. Ledigen
- Sluit de in-klem, zodat de toevoerslang dichtgeknepen wordt.
- Open de uit-klem, zodat de afvoerslang geopend wordt.
- Knijp met één hand langzaam in de groene balg, zodat het vocht in het zakje vloeit. U kunt het samenknijpen herhalen tot de balg leeg is. Het ventiel in het zakje voorkomt dat het vocht weer terugvloeit naar de balg.
B. Opnieuw in werking stellen van de drainage (zie pagina 3)
- Laat de balg los en sluit de uit-klem.
- Open de in-klem. Controleer dat er geen knik of bocht in de toevoerslang zit; dat kan de werking van de drain namelijk belemmeren.
Het gebruik van de drain in huis
U kunt de drain(s) thuis gebruiken zonder het zakje. Als u de balg gaat ledigen gebruikt u een maatbekertje. U krijgt dit maatbekertje mee uit het ziekenhuis.
- Maak het witte dopje van de afvoerkoppeling los.
- Volg de aanwijzingen A en B, maar houdt het maatbekertje onder de balg.
- Sluit de afvoerkoppeling af met het witte dopje.
- Doe dit 1 à 2x per dag: bijvoorbeeld 1x in de ochtend en 1x in de avond.
Door middel van de maatstreepjes meet u de hoeveelheid wondvocht. U noteert dit in het Drainagelogboek achter in deze folder. Het vrijgekomen vocht kunt u weggooien door het toilet. Daarna kunt u het bekertje afwassen met heet water.
Neem contact op met de mammacare-verpleegkundige als er meer dan 100 ml per 12 uur afvloeit.
Veel gestelde vragen en antwoorden
- Wat moet ik doen… …als de plek rondom de katheter opgezet en warm aanvoelt?
Dit kan voorkomen tijdens het genezingsproces. Echter, het is altijd verstandig om contact op te nemen met de mammacareverpleegkundige om te laten controleren of de wond niet geïnfecteerd is. - .....als het gebied rond de oksel en/of de bovenarm opgezet aanvoelt?
Vraag advies aan de mammacareverpleegkundige. Misschien is er sprake van een vochtophoping die niet via de drain kan worden afgevoerd. In dat geval kan het nodig zijn om het vocht op een andere manier te verwijderen. - ….als de katheter uit de wond is getrokken, zodat de gaatjes zichtbaar zijn?
Vraag advies aan de mammacare-verpleegkundige. Als de katheter er helemaal uitgetrokken is, dient u de hele drain, met katheter in een plastic zak te doen en mee te nemen naar het ziekenhuis. - als de balg helemaal uitgezet en halfvol is, maar het lukt niet om het vocht er uit te krijgen door in de balg te knijpen?
1. Controleer of de uit-klem open is en probeer het nog eens.
2. Schud de balg voorzichtig. Misschien is de afvoer verstopt geraakt door een stolsel. Door te schudden schiet het stolsel los.
3. Als u er nu nog niet in slaagt om de balg leeg te knijpen, neem dan contact op met de mammacare-verpleegkundige. - ….als er nu vrijwel doorzichtig vocht uit de wond komt, terwijl er de eerste paar dagen rood vocht uit kwam
Dat is heel normaal; het betekent dat uw wond goed geneest. Er komt geen bloed meer uit de wond, alleen nog maar weefselvocht. - ….als ik bang ben dat het thuis niet goed gaat?
Neem contact op met de mammacareverpleegkundige. - ….als uit het Draingelogboek blijkt dat er steeds meer in plaats van minder vocht wordt afgevoerd?
Raadpleeg de mammacare-verpleegkundige. Zij kan u vertellen of u naar het ziekenhuis moet komen om de drain(s) te laten controleren. - …als er plotseling veel minder of helemaal geen vocht meer wordt afgevoerd?
Raadpleeg de mammacare-verpleegkundige. Zij kan u vertellen of u naar het ziekenhuis moet komen om de drain(s) te laten controleren.
Nuttige tips
- Door het uitzetten van de samengeknepen balg zuigt de drain het vocht zachtjes uit de wond. Het is dus belangrijk dat u de balg voldoende ruimte geeft om uit te zetten zonder dat dit wordt belemmerd door strakke kleding. U mag de balg ook niet in de voering van uw rok of tussen uw ceintuur stoppen.
- U krijgt bij uw ontslag uit het ziekenhuis een heuptasje mee. Hierin kunt u uw drain bij u dragen.
- Voor een voortdurende drainage dient de balg altijd op gelijke hoogte of onder de wond te worden geplaatst.
- Zorg ervoor dat er geen knik in de slangen kan komen. De slang mag zich eventueel wel hoger bevinden dan de wond.
- Het is belangrijk dat u zo spoedig mogelijk begint met het bewegen van uw arm. Zo bevordert u de genezing van de wond
Belangrijk
Boven open…
Controleer af en toe of er geen knik in de slangen zit en of de in-klem open is.
…en onder dicht
De onderste klem dient altijd gesloten te zijn, behalve wanneer u de balg gaat ledigen.
Tweemaal per dag ledigen
De balg van de drain(s) moet geledigd worden voordat hij helemaal uitgezet is. Het is verstandig om hier vaste tijden voor te hanteren, bijvoorbeeld elke ochtend en elke avond eenmaal ledigen. De eerste paar dagen kan het nodig zijn om de balg vaker te ledigen. U noteert de hoeveelheid wondvocht in het Drainagelogboek. Als de hoeveelheid vocht in de balg minimaal is, is 1x per dag ledigen voldoende.
Als u vragen heeft of als u ergens ongerust over bent, neem dan tijdens kantooruren contact op met de mammacareverpleegkundige. Buiten kantoortijden kunt u bellen naar de spoedeisende hulp.
Telefoonnummers
- Mammacareverpleegkundige (076) 595 30 91
- Polikliniek chirurgie (076) 595 30 90
- Spoedeisende hulp (076) 595 40 47