Inleiding
In overleg met uw behandelend arts is besloten tot een behandeling met teer. De behandeling zal plaatsvinden op de dermatologische dagbehandeling of door uzelf thuis. Deze folder beschrijft in grote lijnen de behandeling en een aantal aanverwante zaken. Eventueel aanvullende informatie ontvangt u van de dermatoloog of verpleegkundige.
Soorten
Er zijn drie soorten teerproducten:
- Houtteer (pix liquida of Sicderma): afkomstig van het hout van een den, beuk, jeneverbes en berk.
- Steenkoolteer (pix lithantracis, solutio carbonis detergens): afkomstig van steenkool.
- Ichtyol: afkomstig van gesteenten die fossiele visresten bevatten.
Deze teerproducten kunnen worden verwerkt in crèmes, zalven, pasta’s, lotions, gels en shampoos. Ze kunnen in verschillende concentraties gemaakt worden, afhankelijk van de ernst van het eczeem en de plaats op het lichaam. Afhankelijk van de sterkte van de teer kan de kleur van bijvoorbeeld de zalf of crème variëren van beige/lichtbruin tot zwart.
Werking
Teer heeft een jeukstillende en ontstekingsremmende werking, en kan huidschilfering verminderen. Hierdoor kan de huid zich herstellen en heeft u minder neiging tot krabben.
Bijwerkingen
Teerproducten hebben een vergelijkbare werking als hormoonzalven. Het verschil is echter dat ze langzamer werken en een ander soort bijwerkingen hebben.
Geur
Teer heeft een typische geur. Sommige mensen, voornamelijk astmapatiënten, kunnen deze geur soms minder goed verdragen.
- Zonlicht
Koolteer maakt de huid gevoeliger voor een bepaald deel van het zonlicht (UV-A). Hierdoor bestaat een verhoogd risico op zonverbranding. Direct en indirect zonlicht moet u daarom vermijden. Dit betekent dat u bijvoorbeeld zonlicht achter het raam in de auto moet vermijden, maar ook het licht van de zonnebank. Op zeer zonnige dagen kan zelfs in de schaduw een huidreactie optreden. Doorgaans biedt bedekkende kleding hiertoe voldoende bescherming. Dit geldt gedurende de gehele koolteerbehandeling, tot een aantal dagen na het stoppen met de koolteerbehandeling. Deze zonlichtgevoeligheid bestaat niet bij het gebruik van houtteer of ichtyol. - Verkleuring
Verkleuring van huid en haren is mogelijk. Het teerproduct kan zich namelijk opstapelen in de buitenste laag (hoornlaag) van de huid. Dit is een tijdelijk effect. U moet dit NIET proberen schoon te wassen, want de verkleuring verdwijnt vanzelf binnen enkele dagen na het stoppen met de teerzalf. Wilt u toch onverhoopt de zalf verwijderen, doe dit dan met een olie (bijvoorbeeld slaolie) op kamertemperatuur. Teerproducten kunnen door het verband heen komen, wat vlekken kan maken. U kunt daarom het beste na het zalven oude kleding aandoen en deze ook apart wassen. Verkleuring van kleding en linnengoed is praktisch niet uitwasbaar. Houd rekening hiermee door gebruik te maken van oude kleding, pyjama, handdoeken en linnengoed. Vlekken op sanitair en tegels kunt u verwijderen met een zacht schuurmiddel. - Ontvlambaar
Teerproducten zijn licht ontvlambaar. Pas dus op met open vuur, roken en koken
Irritatie
Bij een teerbehandeling kunnen op behaarde plaatsen irritatie van haarzakjes ontstaan. Er ontstaan dan kleine puistjes. De kans hierop neemt toe bij langdurig (maanden) gebruik. Er kan irritatie (jeuk, roodheid, verergering van klachten) optreden, in zeldzame gevallen kan een allergische reactie optreden. Een echte allergie komt in vergelijking met de andere teersoorten vaker voor bij houtteer. Bij irritatie of allergie moet u stoppen met de zalf. Eventueel kan later nog een allergietest met het verdachte teerproduct verricht worden.
Risico
Er is veel verwarring over het feit dat koolteer kankerverwekkende stoffen zou bevatten. Echter, een (relevant) verhoogd risico op kanker bij medicinaal gebruik is nog nooit aangetoond.
Zwangerschap
Gebruik van teerproducten wordt afgeraden tijdens de eerste (drie) maanden van de zwangerschap. Overleg met uw arts over gebruik van teerpreparaten gedurende de laatste maanden van de zwangerschap. Vrouwen die hun kind borstvoeding geven kunnen koolteer in beperkte mate gebruiken. Overleg dit met uw behandelend arts. Vermijd bij het smeren de huid op en rond de tepels.
Verbinden en inpakken
Er zijn meerdere manieren van zalven en inpakken van de huid. De verpleegkundigen helpen u hiermee en geven voorlichting over de manier waarop u dit later zelf kunt voortzetten. Bij de behandeling van kinderen wordt vaak gebruik gemaakt van een (katoenen of zijden) zalfpakje. Voor de thuissituatie kan de arts in het ziekenhuis dit voorschrijven.
Zalfbehandeling
In het geval van zeer ernstige huidklachten of jeuk wordt de behandeling met koolteer soms aangevuld met hormoonzalven. Ook zullen er vette onderhoudszalven worden voorgeschreven om uw huid vet en soepel te houden. Dit is een belangrijk onderdeel van de behandeling.
Vragen?
Wij helpen u graag. U kunt contact opnemen met de assistent of uw behandelend specialist.
Dermatologisch Dagcentrum:
T: (0162) 32 70 30
E: dermatologischdagcentrum@amphia.nl