Echoscopie bij zwangerschap

Wat is echoscopie?
Met echoscopie maakt de echoscopist of (assistent-)gynaecoloog uw kind in de baarmoeder door middel van geluidsgolven zichtbaar. Dit onderzoek wordt ook wel ultrageluidonderzoek genoemd. Ultrageluid bestaat uit hoogfrequente geluidsgolven die de echokop uitzendt. Door weerkaatsing van geluidsgolven wordt uw kind zichtbaar op een scherm. Er zijn twee soorten echo’s: in- en uitwendige echo’s.

Uitwendige echo
Een uitwendige echo wordt meestal na de eerste drie maanden zwangerschap gemaakt. Tenzij er speciale redenen zijn om een inwendige echo te maken. Bij een uitwendige echo krijgt u gel op uw buik om een goede geleiding van de geluidsgolven te verkrijgen. Een uitwendige echo is niet pijnlijk. Wel kan het drukken met de echokop op uw buik wat onaangenaam voelen.

Inwendige echo
Een inwendige echo geeft in de eerste drie maanden van de zwangerschap vaak een beter beeld dan een uitwendige echo. De echokop komt dichter bij de baarmoeder en een jonge zwangerschap is dan duidelijker zichtbaar. De inwendige echo is een vaginaal onderzoek. Om een dunne echokop wordt een condoom gedaan. Daarop brengt men een beetje gel aan. Het inbrengen doet geen pijn. Voor dit onderzoek kan uw blaas het beste leeg zijn.

Waarom wordt echoscopie verricht?
Redenen in het begin van de zwangerschap

• Vaststellen of de zwangerschap zich in de baarmoeder bevindt.
• Vaststellen of de zwangerschap intact is, dit wil zeggen of het hartje klopt.
• Zien of het om een eenling of een meerling gaat.
• De duur van de zwangerschap vaststellen: de afmetingen van het kind geven een vrij nauwkeurige indruk van de zwangerschapsduur.
• Vaststellen of de baarmoeder en eierstokken er normaal uitzien.

Redenen later in de zwangerschap

• Eventuele afwijkingen van het kind opsporen.
• De hoeveelheid vruchtwater beoordelen.
• De plaats van de placenta vaststellen.
• De ligging van het kind vaststellen.
• De groei van het kind beoordelen.

Doppler-onderzoek
Soms is tijdens het echo-onderzoek een doppleronderzoek nodig. Hiermee meten we de bloeddoorstroming in de navelstreng of andere bloedvaten van het kind. Het onderzoek geeft onder andere informatie over het functioneren van de placenta. Het wordt alleen verricht als er een goede reden voor is, bijvoorbeeld bij groeivertraging van het kind.

Wat is niet zichtbaar met een echoscopie?
Ondanks voortdurende kwaliteitsverbetering van de echoapparatuur en de beoordeling van gemaakte echo’s zijn niet alle aangeboren afwijkingen op te sporen. In ongeveer 10 tot 15% van de gevallen worden bij echoscopisch onderzoek geen afwijkingen geconstateerd, terwijl het kind bij de geboorte wel een afwijking blijkt te hebben. Een echoscopie geeft dus geen garantie dat alle afwijkingen inderdaad worden gevonden.

Hoe krijgt u de uitslag?
De echoscopist of (assistent-)gynaecoloog geeft tijdens het onderzoek uitleg van de beelden. Meestal kunt u het echo-onderzoek zelf op het beeldscherm volgen. U hoort de uitslag direct na het onderzoek. De echoscopist of gynaecoloog geeft tevens de uitslag door aan de aanvragende arts of verloskundige, die de bevindingen verder met u bespreekt.

Risico’s van echoscopie
Tot nu toe zijn in de praktijk en uit wetenschappelijk onderzoek geen nadelige gevolgen of schadelijke effecten naar voren gekomen.
U moet er rekening mee houden dat een echo onverwachte zaken aan het licht kan brengen. Het is een grote schok te horen dat uw kind mogelijk een afwijking heeft. In dit geval verwijzen wij u voor uitgebreider onderzoek naar de prenatale diagnostiek.
Gelukkig worden de meeste kinderen zonder afwijkingen geboren. De kans dat u met zo'n onverwachte uitslag te maken krijgt, is dan ook klein. Helaas kan een echo ook onterechte ongerustheid veroorzaken. Soms lijkt er een afwijking te bestaan die later niet teruggevonden wordt of die niets te betekenen heeft. Dit komt gelukkig niet vaak voor.
Meer informatie over prenatale diagnostiek, vindt u op de website van het RIVM. Vragen? Als u vragen heeft kunt u bellen naar de polikliniek gynaecologie / verloskunde.

Meer lezen over gynaecologie in Amphia?