Inleiding
U bezoekt samen met uw kind de polikliniek van het Amphia Ziekenhuis of uw kind is opgenomen in ons ziekenhuis. In het ziekenhuis krijgt uw kind te maken met bepaalde soorten micro-organismen (dat zijn bacteriën, virussen, gisten en schimmels) die uw kind of zijn/haar medepatiënten bij zich hebben. Deze micro-organismen kunnen soms infecties veroorzaken. Om overdracht van deze micro-organismen tussen patiënten tegen te gaan, houden ziekenhuismedewerkers zich aan algemene hygiënemaatregelen (onder andere handhygiëne).
Ongevoelige bacteriën
Infecties veroorzaakt door bacteriën worden behandeld met antibiotica (bijvoorbeeld penicilline). Dit zijn middelen die de bacteriën doden of in de groei remmen. Het is heel belangrijk om zorgvuldig met antibiotica om te gaan om te voorkomen dat bacteriën er ongevoelig (resistent) voor worden. Het probleem van een ongevoelige bacterie is dat deze niet meer reageert op de gebruikelijke antibiotica, als er een infectie ontstaat.
Ongevoelige bacteriën moeten daarom snel worden opgespoord, zodat deze zich niet kunnen verspreiden. Een voorbeeld van een ongevoelige bacterie is meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA).
Meticilline-resistente Staphylococcus aureus
Staphylococcus aureus is een bacterie die veel in de natuur voorkomt. De meeste gezonde personen dragen af en toe -of zelfs altijd- deze bacterie in hun neus of op het perineum (het gedeelte tussen vagina/balzak en de anus). Vanuit de neus kan de bacterie over de huid worden verspreid. De bacterie geeft meestal geen ziekteverschijnselen. Slechts onder bepaalde omstandigheden kan Staphylococcus aureus wél aanleiding geven tot infecties, bijvoorbeeld een steenpuist.
Sinds 1970 zijn sommige soorten Staphylococcus aureus ongevoelig geworden voor de gebruikelijke antibiotica. Deze bacterie noemen we daarom nu meticilline-resistente Staphylococcus aureus: MRSA.
Van MRSA wordt iemand niet sneller of ernstiger ziek dan van niet-resistente bacteriën. Als er echter een infectie ontstaat, reageert MRSA niet op de gebruikelijke medicijnen (antibiotica).
MRSA kan met name bij patiënten met een sterk verminderde afweer infecties veroorzaken.
Als deze MRSA een infectie veroorzaakt, bestaat er gelukkig één middel dat nog wél werkzaam is. We moeten echter terughoudend met het middel omgaan, omdat de MRSA daar anders ook ongevoelig voor wordt. Daarom is het belangrijk dat zo weinig mogelijk mensen besmet raken met deze bacterie.
MRSA komt vooral voor in buitenlandse ziekenhuizen. In Nederlandse ziekenhuizen is de kans op besmetting met MRSA gering. Als uw kind behandeld of opgenomen is geweest in een buitenlands ziekenhuis gedurende het afgelopen jaar, bestaat de kans dat hij/zij besmet is geraakt met MRSA.
Kinderen die op een varkens/vleeskalverenhouderij wonen, blijken regelmatig MRSA bij zich te dragen. Ook kinderen die een huisgenoot zijn van een MRSA-positieve persoon, lopen een hoger risico om MRSA bij zich te dragen. Een MRSA geeft meestal geen ziekteverschijnselen, uw kind merkt er dan ook niets van dat het hij/zij de bacterie bij zich draagt.
Via laboratoriumkweken wordt onderzocht of de MRSA bij uw kind aanwezig is. Om verspreiding van de MRSA tegen te gaan, neemt het Amphia Ziekenhuis speciale maatregelen. Er is een verschil tussen maatregelen bij opname en maatregelen op de polikliniek.
Voor wie gelden de maatregelen bij een opname in het Amphia Ziekenhuis?
- Aangetoonde MRSA positieve patiënten.
- Patiënten die mogelijk besmet zijn met MRSA; dat wil zeggen mensen die de afgelopen 2 maanden in een buitenlands ziekenhuis of gezondheidscentrum behandeld zijn en:
- langer dan 24 uur opgenomen zijn geweest; of een operatie hebben ondergaan; of
- een drain of katheter hebben gehad; of
- beademd zijn; of
- open wonden of infecties zoals abcessen hebben; of
- waarbij de huid ‘doorgebroken’ is door bijvoorbeeld een punctie, scopie, katheterisatie of het inbrengen van een sonde. - Patiënten die opgenomen worden vanuit een Nederlands ziekenhuis of andere gezondheidsinstelling waar MRSA-problemen zijn.
- Patiënten die beroepsmatig contact hebben met levende varkens of kalveren of woonachtig zijn op een varkens/vleeskalverenhouderij.
- Patiënten die huisgenoot, partner of verzorgende zijn van een MRSA-positieve persoon.
Isolatiemaatregelen
Om de verspreiding van resistente bacteriën zoals MRSA te voorkomen zijn de algemene hygiënemaatregelen niet voldoende. Er worden dan speciale voorzorgsmaatregelen genomen. Deze maatregelen worden isolatie-maatregelen genoemd.
Door middel van een rode isolatiekaart op de kamerdeur is het voor alle ziekenhuismedewerkers duidelijk welke maatregelen zij bij uw kind moeten nemen. Voor uw kind als (mogelijke) drager van MRSA gelden strikte isolatiemaatregelen. Deze houden het volgende in:
Strikte isolatiemaatregelen bij opname
Uw kind ligt op een éénpersoonskamer met sluis. Een sluis is een aparte ruimte tussen de kamer en de gang. De deuren naar de gang mogen niet open staan of tegelijk geopend worden.
Medewerkers die op de kamer komen dragen een beschermende jas, handschoenen, een muts en een mond-neusmasker. Zodra ze bij uw kind weggaan, trekken zij deze beschermende kleding weer uit, in de sluis.
Daarna desinfecteren zij hun handen met handalcohol. De bacteriën die bij contact worden overgedragen, kunnen zo de kamer niet verlaten en zich niet in het ziekenhuis verspreiden.
Voor u als ouder/verzorger bestaat binnen het Amphia Ziekenhuis de mogelijkheid om bij uw kind te verblijven en te slapen (rooming-in), zonder dat u beschermende kleding hoeft te dragen. U mag dan gedurende de isolatieperiode de kamer van uw kind niet verlaten, behalve als u rechtstreeks naar buiten gaat. U mag dus niet in andere ruimtes van het ziekenhuis komen.
Strikte isolatiemaatregelen bij onderzoek en behandeling
Bij verpleging met strikte isolatiemaatregelen kunnen de onderzoeken of de behandeling waarvoor uw kind is opgenomen, gewoon doorgaan. Er worden echter wel maatregelen getroffen:
- Als uw kind voor onderzoek of behandeling zijn kamer moet verlaten, dan wordt het bed schoongemaakt en voorzien van schoon beddengoed of uw kind krijgt een schoon bed.
- Uw kind wordt door verpleegkundigen van de afdeling vervoerd.
- De afdeling waar het onderzoek of behandeling plaatsvindt, is door de verpleging ingelicht over de strikte isolatiemaatregelen. De medewerkers van die afdeling dragen beschermende kleding (beschermende jas, handschoenen, muts en mond-neusmasker). Om organisatorische redenen wordt de behandeling of het onderzoek van uw kind aan het eind van de dag of van het behandelingsprogramma uitgevoerd.
Bezoek
Als uw kind tijdens de opname verpleegd wordt met isolatiemaatregelen, kan hij/zij gewoon bezoek ontvangen. Ook zwangeren en kinderen kunnen uw kind zonder risico bezoeken. Bezoekers moeten zich de eerste keer vooraf wel melden bij de verpleegpost. De beschermende kledingvoorschriften gelden niet voor het bezoek. Een goede handhygiëne is wel belangrijk. Bezoekers die in de gezondheidszorg werken moeten wél beschermende maatregelen nemen.
Zij moeten in de sluis een beschermende jas, muts, handschoenen aantrekken en een mond-neusmasker voordoen.
Tevens moeten alle bezoekers na afloop van het bezoek, voor ze de sluis verlaten, de handen desinfecteren met handalcohol. Als de bezoekers nog meer mensen in het ziekenhuis willen bezoeken, is het belangrijk dat zij uw kind als laatste bezoeken en dat zij na het bezoek, het ziekenhuis verlaten.
Tenslotte
We beseffen dat de situatie, wanneer de isolatiemaatregelen op uw kind van toepassing zijn, voor u en uw kind ingrijpend en onaangenaam kan zijn. Het is voor ons echter de enige manier om:
- uw kind zo goed mogelijk te kunnen behandelen, en
- andere patiënten te beschermen tegen mogelijke besmetting met MRSA.
Wij proberen om het verblijf van uw kind in het Amphia Ziekenhuis, ook tijdens de isolatieperiode zo prettig mogelijk te maken. Met vragen en eventuele problemen kunt u altijd terecht bij uw behandelend arts, de verpleegkundigen en de pedagogisch medewerkers.
Polikliniek
Op de polikliniek worden geen isolatiemaatregelen genomen. U wordt wel gevraagd of uw kind tot een MRSA risicocategorie behoort. Kunt u een van de volgende vragen met ‘ja’ beantwoorden dan behoort uw kind tot een MRSA risicogroep. Meld dit dan bij – of voorafgaande aan – uw polikliniekbezoek.
- Heeft uw kind heeft de afgelopen 2 maanden in een buitenlands ziekenhuis gelegen?
- Heeft uw kind in een Nederlands verpleeghuis of ziekenhuis gelegen waar MRSA was uitgebroken?
- Komt uw kind dagelijks met levende varkens of vleeskalveren in contact omdat het op een varkens /vleeskalverenhouderij woont?
- Is uw kind een huisgenoot van een MRSA positieve persoon?
Als dat het geval is worden MRSA kweken afgenomen. Met behulp van wattenstokjes worden uitstrijken gemaakt van de neus, keel en het perineum.
Ook eventuele wonden worden uitgestreken. De uitslag hiervan is na ongeveer 5 dagen bekend. Uw behandeling en polikliniekbezoek kan gewoon doorgaan.
Thuissituatie
In de thuissituatie zijn geen speciale maatregelen nodig. Wanneer blijkt dat uw kind besmet is met MRSA, geeft het ziekenhuis deze gegevens door aan de GGD. Het is mogelijk dat de GGD vervolgens contact met u opneemt.
Wanneer u zelf, uw huisgenoten of andere intensieve contacten werkzaam zijn in een verpleeghuis, ziekenhuis of andere gezondheidsinstelling, is het belangrijk om bij de Arbo-dienst of preventieafdeling van de instelling te melden dat u intensief contact heeft met een MRSA drager. In overleg kan bepaald worden welke maatregelen nodig zijn.