Plaatsing en verzorging
Uw kind krijgt een Percutane Endoscopische Gastrostomie oftewel een PEG sonde. Deze sonde wordt gebruikt om medicatie en/of voeding toe te dienen. Deze folder informeert u over de procedure rondom plaatsing en de verzorging van de PEG sonde.
PEG sonde
De sonde wordt vanaf buitenaf door de huid direct in de maag gebracht, terwijl uw kind onder narcose is. Hiervoor wordt uw kind 2-3 dagen opgenomen op de kinderafdeling. De ingreep duurt ongeveer 30 minuten. Het inbrengen van de sonde wordt gecontroleerd met behulp van een endoscoop (een kijkslang die via de mond de maag wordt ingebracht). De voeding en/of medicatie kan daarna via de sonde worden gegeven, in porties of continue. De katheter is onder kleding vrijwel niet zichtbaar en uw kind kan er vrij mee bewegen.
De PEG sonde bestaat uit een slangetje (5) met twee schijfvormige plaatje (1&2), een afsluitklemmetje (3) en een aansluitstukje met daaraan een afsluitdopje (4). Het uiteinde van de sonde zit in de maag. Het eerste schijfvormige plaatje zit aan de binnenzijde van de maagwand en sluit het gaatje in de maag af. De sonde gaat door de buikwand naar binnen en wordt daar met een uitwendig plaatje vastgehouden. De twee plaatjes samen houden de maagwand tegen de binnenzijde van de buikwand. Dit verkleeft binnen enkele dagen, zodat er een ‘tunneltje’ ontstaat: de maagfistel (ook wel gastrostoma genoemd).
De eerste week na plaatsing
De eerste week na het plaatsen van de PEG sonde is het belangrijk dat de sonde vrij strak is aangetrokken. Het fixatieplaatje mag niet worden losgemaakt. De pleister die tijdens de ingreep is geplakt moet de eerste week blijven zitten.
De dagelijkse verzorging na de eerste week
Uw krijgt een afspraak (1 week na plaatsing) om samen met de verpleegkundig specialist kinder MDL of de kinderarts de eerste keer samen de verzorging van de PEG sonde uit te voeren. De eerste dagen na de PEG plaatsing kan de verzorging pijnlijk zijn, dit is normaal, er zit immers een wondje.
Werkwijze
Klaar leggen benodigde materialen
- Schaar
- Gaasjes, niet steriel, met lauwwarm water natgemaakt
- Steriel splitgaasje 5 x 5 (gaasje met een inkeping) Pleisters
Uitvoering
- Handen wassen.
- Verwijderen van het oude splitgaasje.
- Fixatieplaatje voorzichtig los maken door het blauwe clipje te openen en het plaatje een stukje terug schuiven.
- De insteekopening schoonmaken met een gaasje met water (één streek met een nat onsteriel gaasje van de insteekopening af) en nadien goed droog maken.
- Onderkant van het fixatieplaatje schoonmaken met een gaasje.
- De PEG sonde 1 keer per dag 360 graden ronddraaien en dompelen (3-5 cm naar binnen duwen en weer terug trekken) om ingroei in de maagwand te voorkomen. Om dit soepeler te laten verlopen kan de sonde eventueel nat worden gemaakt. Nadien goed droogmaken.
- Een steriel splitgaasje 5x5 om de sonde op de huid leggen.
- Controleren of de sonde tegen de maagwand aan ligt en het fixatieplaatje weer vastmaken. Er moet een ruimte van ongeveer 2 mm (dikte van een munt) tussen de huid en het fixatieplaatje zitten.
- Gaasje vastplakken, niet aan de huid.
- Het klemmetje om de sonde af te sluiten regelmatig verplaatsen, zodat er geen zwakke plek ontstaat op de sonde.
- De sonde op de buik vastplakken met een pleister, regelmatig op een andere plek. Na 7 mag uw kind weer onder de douche, na twee weken weer in bad.
- Als de sonde niet gebruikt wordt voor medicijnen of voeding dan deze 2 keer per dag doorspoelen met 20cc water.
Het is belangrijk om dagelijks de sonde te dompelen en te draaien om ingroei van de sonde in de maag te voorkomen.
Aandachtspunten
Mondverzorging
Een kind dat alleen sondevoeding krijgt, kauwt veel minder dan nodig is om voldoende speeksel te produceren. Hierdoor is het vatbaarder voor ontstekingen en infecties in de mond. Goede mondverzorging is daarom belangrijk, zeker bij kinderen die uitsluitend sondevoeding krijgen. Het is belangrijk om vóór iedere voeding te mond te reinigen. Daarnaast de mond regelmatig spoelen met water en de tanden poetsen.
Medicijnen
Als u medicatie via de sonde geeft, kan dit een verstopping veroorzaken. Het is daarom noodzakelijk om de sonde voor en na de medicatie toediening door te spuiten met 5-15ml lauw water. Gebruik medicijnen in vloeibare vorm en geef ze niet samen met voeding.
Spoelen van de sonde
Voor en na elke sondevoeding moet de sonde worden doorgespoeld. Als de sonde niet gebruikt wordt voor medicijnen of voeding dan deze 2 keer per dag doorspoelen met 20cc lauw water.
Lekkage van de sonde
Er kan vocht, voeding of maagsappen lekken langs de insteekopening van de sonde. Meestal komt dit doordat de sonde niet strak genoeg is bevestigd. Er moet een ruimte van ongeveer 2 mm (dikte van een munt) tussen de huid en het fixatieplaatje zitten.
Wanneer contact opnemen met het ziekenhuis
- Als de PEG sonde eruit is getrokken moet u direct contact opnemen met het ziekenhuis. De binnenzijde van de insteekopening kan binnen 4-6 uur weer dichtgroeien, daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen. Probeer om een voedingsslangetje of de bestaande PEG slang (andersom) terug te plaatsen in de insteekopening.
- De sonde verstopt zit en deze niet meer doorgespoeld kan worden.
- Als het dompelen en draaien niet meer goed lukt.
- Als de huid rondom de sonde ontstoken is. Roodheid is in de eerste 2-3 weken na plaatsing een normaal verschijnsel.
- Als er vocht, pus of bloed uit de insteekopening lekt.
- Bij andere klachten die met de PEG te maken hebben
Vragen
Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben of bij problemen kunt contact opnemen met de polikliniek/afdeling kindergeneeskunde. Binnen kantooruren: Polikliniek kindergeneeskunde T (076) 595 1012 (maandag tot en met vrijdag) of via mail: kinderpoli@amphia.nl>
Buiten kantooruren: Afdeling kindergeneeskunde T (076) 595 25 08