Dit is een artikel uit ons wetenschappelijke tijdschrift Ambitie (dec 2021)
Sinds januari 2021 loopt in Amphia de eerste Nederlandse pilot met het digitale revalidatieprogramma moveUP. Door dit programma kunnen patiënten na een knie- of heupoperatie grotendeels thuis revalideren met behulp van een speciale app en een activity tracker. De fysiotherapeut kijkt op afstand mee en is bereikbaar als mensen vragen of twijfels hebben. ‘Daarnaast levert de nieuwe methode een schat aan data op voor wetenschappelijk onderzoek’, vertelt Roel Greven, teamleidinggevende van de Orthopedische Kliniek Amphia en de gipskamers.
‘Het idee van moveUP komt uit België, waar het al succesvol is ingezet bij meer dan 2000 patiënten. Het werkt heel eenvoudig: je installeert een app op je eigen tablet of telefoon en draagt een activity tracker tijdens de revalidatie. Zo werken mensen elke dag aan hun eigen herstel met gerichte oefeningen. Ze hoeven niet steeds naar de fysiotherapeut, maar oefenen thuis in hun vertrouwde omgeving. Daarbij is de fysiotherapeut wél steeds laagdrempelig bereikbaar, ook ‘s avonds en in het weekend. Mensen kunnen dan een foto of een video-opname sturen. De fysiotherapeut kijkt dan direct mee of alles goed gaat. Waar nodig wordt advies gegeven, in overleg met de verpleegkundig specialist. Zo blijven mensen niet te lang doorgaan bij problemen. We merken dat patiënten zich daardoor zekerder voelen. Het geeft rust en vertrouwen, en dat is fijn. Vooral omdat we met kwetsbare mensen werken.’
Dagelijkse vragenlijsten
‘De deelnemers vullen dagelijks een vragenlijst in. Dat geeft henzelf en onze specialisten inzicht in hun vorderingen: kan de heup of knie al beter bewegen en met minder pijn? Geneest de wond goed? De fysiotherapeut monitort dit dagelijks. Ook de orthopeed analyseert de data om een goed beeld te krijgen van iemands herstel. De PROMs en de Net Promotor Score die mensen invullen, laten zien wat er goed gaat en wat er beter kan.’
Schat aan data voor onderzoek
‘Dankzij moveUP krijgen we een schat aan data. Die maakt het mogelijk om trends te ontdekken: scoren bepaalde protheses bijvoorbeeld beter dan andere wat betreft pijn of herstel? Ervaren mannen en vrouwen hun behandeling of herstel misschien anders?
Dat kunnen we nu wetenschappelijk onderzoeken en die kennis zetten we vervolgens in om onze behandelingen te verbeteren. Daarvoor is het belangrijk dat veel mensen deelnemen en dat lukt uitstekend: zo’n 90 tot 95 procent van de patiënten doet mee. Door COVID-19 hebben we nu nog te weinig mensen kunnen includeren om valide uitspraken te kunnen doen, maar het aantal orthopedische operaties neemt de laatste tijd weer flink toe. Daardoor kunnen we snel over meer data beschikken.’
Je installeert een app op je eigen tablet of telefoon en draagt een activity tracker tijdens de revalidatie
Goede begeleiding
‘Onze doelgroep bestaat voor een groot deel uit mensen op leeftijd, voor wie apps en activity trackers vaak geen dagelijkse kost zijn. Daarom zorgen we voor goede begeleiding. We organiseren enkele weken vóór de operatie een informatiebijeenkomst waarbij patiënten kennismaken met de fysiotherapeut en hulp en uitleg krijgen over de elektronische hulpmiddelen. Zo weten ze hoe ze ermee om moeten gaan. Dat gaat over het algemeen prima, want deze tools zijn heel eenvoudig in gebruik. En anders is er altijd wel een vriend of buurman die even meekijkt en wil helpen. In samenwerking met de leverancier hebben we een video opgenomen waarin uitleg wordt gegeven over het zorgpad en over de inzet van moveUP. Ook dat is handig voor potentiële deelnemers. Dan weten ze waar ze ja tegen zeggen.’
Efficiënter werken
‘Voorlopig loopt de pilot in Amphia met zo’n 300 deelnemers. Die geeft ons inzicht in het succes. In samenspraak met CZ bepalen we na afloop van de pilot of we hiermee doorgaan. In dat geval willen we de inzet van moveUP breder uitrollen dan heup- en knieoperaties. De eerste indruk is in ieder geval positief. We zien veel voordelen voor onze patiënten, die nu vaker oefenen en minder vaak naar de fysiotherapeut hoeven. Onze orthopeden en fysiotherapeuten kunnen hun aandacht nu vooral richten op mensen bij wie de revalidatie minder goed verloopt. Daardoor houden ze tijd over om andere patiënten te helpen en dat is in een tijd van toenemende vergrijzing een mooie opsteker.’