5. Innovatie
Amphia heeft altijd oog gehad voor innovatie. Toch heeft Amphia dit nooit expliciet benoemd als strategisch thema. We zijn ons er nooit echt bewust van geweest en zijn er niet actief mee naar buiten getreden. Dat is de afgelopen periode veranderd. Amphia wil haar innovatiekracht uitbouwen en die binnen en buiten het ziekenhuis zichtbaar maken. Binnen Amphia vinden namelijk meer dan genoeg innovaties plaats die het vermelden waard zijn. Gynaecoloog en decaan medische opleidingen Marja Dijksterhuis en manager IMT/MBI (CIO) Arnaud Kruizinga: ‘Daarbij toetsen we steeds of deze ideeën de zorg verbeteren en ons werk écht makkelijker en leuker maken.’
Terugblik
De afgelopen periode zagen een aantal mooie innovaties het levenslicht. Voorbeelden zijn de integrale regionale geboortezorg (Annature), de implementatie van een nieuw medisch alarmeringssysteem, onze Innovatie Hub en een medicatierobot.
‘Zoals je ziet, zijn dit zeker niet allemaal technische innovaties. Vaak gaat het ook om sociale en procesinnovaties. Technologie is voor ons dus niet leidend. Onze eerste zorg is de patiënt. Die willen we zo goed mogelijk helpen en we bekijken continu of we dat slimmer en beter kunnen doen. Is dat met technologie, prima. Maar sociale innovaties en procesinnovaties zijn minstens zo belangrijk. Menselijk contact blijft onmisbaar, zeker in de zorg. Die gedachte houden we steeds in ons achterhoofd. We starten – net als een arts – eerst met de anamnese: wat is er nu precies aan de hand en wat is de échte vraag? Pas daarna gaan we nadenken over oplossingen, waarbij de inzet van technologie slechts een van de mogelijkheden is.’
Huidige situatie en zaken waar we trots op zijn
In 2022 heeft Amphia een nieuwe strategie vastgesteld, waarin innovatie een prominente plaats heeft gekregen. Amphia richt zich op sociale, proces- en medisch technische innovaties die helpen om de druk op onze zorgprofessionals en de zorgkosten te verlagen, het werkgeluk te verhogen en demedicalisering te stimuleren. Dit alles vanuit de landelijke opgave waarvoor we staan om de zorg toekomstbestendig te houden en het Integraal Zorgakkoord waaraan we ons gecommitteerd hebben. Bij al deze innovaties is het primaire proces leidend. We toetsen daarom continu of onze ideeën bijdragen aan een betere ondersteuning van artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals.
Parel: Innovatie Hub
‘Amphia daagt al haar medewerkers uit om met ideeën te komen die de zorg kunnen verbeteren én die het werk makkelijker en leuker kunnen maken. Dat doen we onder meer via de Innovatie Hub, die medio 2021 van start is gegaan. Daarmee willen we de vele goede ideeën op de werkvloer écht tot ontwikkeling brengen. Waar nodig zorgen we voor (een deel van) het benodigde budget om kleinschalige experimenten mogelijk te maken. Hiervoor wordt jaarlijks een post opgenomen in de reguliere begroting. Collega’s kunnen hun idee bij de Innovatie Hub indienen en in een multidisciplinair beoordelingsoverleg wordt bepaald of de aanvraag wordt gehonoreerd.’
Via de hub willen we vooral verbindingen leggen, zowel intern als extern. We brengen artsen, verpleegkundigen en andere collega’s in contact met elkaar en met de juiste functionarissen hier in huis, zodat ze hun ideeën samen een stap verder kunnen brengen. Ook extern heeft zich de afgelopen jaren een breed netwerk gevormd. Zowel regionaal als landelijk is de Innovatie Hub actief in innovatienetwerken, waaronder het STZ Innovatienetwerk en het Care Innovation Center West-Brabant. Tevens wordt er intensief samengewerkt met Avans Hogeschool, waar opleidingen Verpleegkunde, Fysiotherapie en Gezondheidszorgtechnologie worden onderwezen.
Parel: de Zorgvereenvoudigers
Een andere ontwikkeling op het gebied van innovatie zijn de Zorgvereenvoudigers, een samenspel van de kenniskernen Procesverbetering & Innovatie, Kwaliteit & Veiligheid, Amphia Academie en EPD. Zij stimuleren alle collega’s in het ziekenhuis om na te denken over hun werk.
‘Daarbij dagen we mensen uit: hoe kunnen we ons werk slimmer organiseren? En hoe blijven we kijken met de verwondering van een collega die hier pas is komen werken? Zo werken we aan een cultuur van continu verbeteren en vergroten we de kwaliteit van ons werk én ons werkplezier. Daarbij werken we volgens de principes van de Lean-methodiek. Daarnaast werken we meer agile: we schrijven geen uitgebreide plannen meer vooraf, omdat dit door alle tussentijdse veranderingen en onzekerheden weinig zinvol is. Het is beter om te beginnen en gaandeweg bij te sturen. Inmiddels hebben we een groep van meer dan 50 collega’s die de training Zorgvereenvoudiging succesvol hebben afgerond en zichzelf Zorgvereenvoudiger mogen noemen. Door middel van periodieke bijeenkomsten worden ervaringen gedeeld en leren we waar de Zorgvereenvoudigers op hun afdelingen tegenaan lopen. Als gevolg hiervan wordt in 2024 ook een trainingsgroep gestart die zich specifiek richt op leidinggevenden, waarbij leidinggeven aan continu verbeteren centraal staat’.
Parel: i-Raad
‘Voor innovaties die gepaard gaan met informatietechnologie, heeft Amphia een i-Raad opgericht als strategisch adviesorgaan voor de Bestuursraad op het gebied van IT, data en medische technologie. De i-Raad ontwikkelt onder meer beleid en inspireert collega’s om ideeën te komen presenteren. De i-Raad wordt gevormd door een brede vertegenwoordiging uit het huis, waaronder de Chief Medical Information Officer (CMIO) en de Chief Nurse Information Officer (CNIO). Zowel CMIO als CNIO zijn zorgprofessionals die de stem van de beroepsgroep laten horen in dit adviesorgaan. Begin 2023 hebben we onze digitale strategie uitgewerkt met ambities op het gebied van informatie en medische technologie. Investeringsaanvragen op het gebied van IT, data en medische technologie kunnen worden ingediend bij de i-Raad.’
‘In geval van een innovatie met grote impact, of waar grote investeringen mee gepaard gaan, is er professionele ondersteuning beschikbaar om het idee verder uit te werken. Met name wanneer het gaat om medisch technische innovaties is er een poule met projectleiders beschikbaar die samen met de klant de innovatie implementeren en zorg dragen voor goede borging.’
Samenwerking
Omdat op veel plekken in Amphia aan innovatie wordt gewerkt, is goede afstemming onderling van groot belang. In de afgelopen periode zijn hierin grote stappen gezet. Vertegenwoordigers van de i-Raad, de Innovatie Hub en de Zorgvereenvoudigers zitten bij elkaar aan tafel om onderwerpen kort te sluiten die op de diverse tafels besproken worden.
‘Ook vindt er een periodiek overleg plaats waarin Verpleegkundige Regieraad, het projectenbureau (IMT/MBI), Wetenschapsbureau, Zorgvereenvoudigers en Innovatie Hub elkaar bijpraten over ontwikkelingen binnen het eigen domein. Op deze manier zorgen we voor effectieve informatie-uitwisseling en doen we geen dingen dubbel. Omdat dit soort periodieke bijeenkomsten meer gericht zijn op ‘updaten’, dan op vooraf sturen, wordt op strategisch niveau nagedacht over een structuur waarin aan Amphia-brede projecten wordt gewerkt.’
Vooruitblik en ambitie
Met o.a. de Innovatie Hub, de i-Raad en de Zorgvereenvoudigers blijven we de komende tijd innovaties binnen Amphia stimuleren en begeleiden. Met elkaar moeten we de strategische doelen uit de nieuwe Amphia strategie vertalen naar concrete plannen. Enerzijds vraagt dit om een operationele aanpak om van idee tot realisatie te komen en collega’s te enthousiasmeren om hun innovatieve ideeën te delen, anderzijds vraagt het om tactische en bestuurlijke besluitvorming om het thema innovatie hoog op de agenda te houden.
Spanningsveld
‘Innovatie is in de ziekenhuiswereld per definitie een spanningsveld. Aan de ene kant willen we ideeën kunnen testen, briljant kunnen falen en daarvan leren. Aan de andere kant hebben we een beperkt budget én zero tolerance voor fouten binnen onze patiëntenzorg. Dat schuurt en we zullen daar de komende periode samen een weg in moeten vinden. Bijvoorbeeld door kleinschalig te testen en ruimte te maken voor speeltuintjes.’
Persoonlijke aandacht
‘Bij alle aandacht voor innovatie mogen we vooral de aandacht voor de mens niet vergeten. We zijn allemaal in de zorg gaan werken omdat we graag betekenisvol werk doen en iets voor een ander willen betekenen. De patiënt en de professional komen altijd op de eerste plaats. Daarom blijven we collega’s opleiden en toerusten om goed met onze snel veranderende werkomgeving om te kunnen gaan. Collega’s van de EPD Academie ondersteunen hen hierbij. Ook is recent een groep Nurse Information Officers gestart, om kennis over digitale ontwikkelingen dichter naar onze collega’s aan het bed te brengen. Als zij op dat vlak goed toegerust zijn, kunnen we innovatie in ons voordeel inzetten om ieders werk leuker en makkelijker te maken, zodat we meer tijd kunnen besteden aan de mensen die onze persoonlijke aandacht zo hard nodig hebben.’